Bejubeld Zweeds zorgmodel werkt niet

Het in Nederland al jarenlang door politici en beleidsmakers bejubelde Zweedse zorgmodel voor mensen met een verstandelijke beperking werkt niet. Dit concludeert Peter Siebesma, tot 1 januari van dit jaar lid van de Raad van Bestuur van zorginstelling De Zijlen in Groningen. In 1987, 1992 en eind 2004 deed hij onderzoek in Zweden. Siebesma bezocht instellingen, bekeek de ervaringen en resultaten op papier en sprak met werkers en beleidsmakers. Hij legde zijn bevindingen vast in de publicatie 'De droom van Grunewald', genoemd naar de drijvende kracht achter de Zweedse zorgvernieuwing. Het boek wordt op 22 februari gepresenteerd. Ver onder de maat In Zweden zijn in de afgelopen dertig jaar alle instellingen voor mensen met een verstandelijke beperking afgebroken en vervangen door zogeheten group homes. Per huis wonen vier mensen met een verstandelijke beperking bij elkaar. Siebesma: “Het idee hierachter is dat de samenleving een natuurlijke voedingsbodem voor integratie is. Met andere woorden: wanneer je mensen met een beperking een eigen appartement in de samenleving geeft - fysieke integratie -dan volgen vanzelf de functionele en sociale integratie. 'Al in 1987 constateerde ik dat Zweden zich naar buiten uitstekend weet te profileren en daarmee afbreuk doet aan de realiteit. De werkelijke zorgkwaliteit is altijd minder sterk geweest, dan de beeldvorming naar buiten deed vermoeden. Men heeft geïnvesteerd in stenen, in de bouw van appartementen, maar niet in de kwaliteit van de begeleiders. Het merendeel van hen is ongeschoold. De mate van sociale integratie - Zwedens eigenlijke doel - is ver te zoeken. Met moeite houdt men de huidige group homes draaiende. De zorg is in veel opzichten ver onder de maat. Hier zie je het gevaar van het kopiëren van systemen, zonder dat je gedegen onderzoek doet naar de resultaten in de praktijk' Zweedse WMO Daarnaast heeft Zweden sinds de LSS - de Zweedse Wet Maatschappelijke Ondersteuning - tien jaar ervaring met de regie van de zorg onder gemeenten. Siebesma:'Niemand in Zweden is hier echt tevreden over. Gemeenten hebben de overheid al laten weten dat ze er graag vanaf willen, maar de overheid laat het zoals het is. Een hoogleraar uit Uppsala vertelde me dat ouders en cliënten in de praktijk de zorg voor de helsdeuren moeten wegslepen. Het karige geld wat er is wordt niet goed besteed, omdat er versnippering is ontstaan. De ontevredenheid over de Zweedse WMO is groot. De zorg voor mensen met een verstandelijke beperking heeft er de laatste jaren duidelijk onder te leiden gehad' Reageren? De VOGG is erg geïnteresseerd in uw reactie. Geef uw mening in de poll (enquête). Bron: www.VOGG.nl